หลักเกณฑ์การขอสมรสพระราชทาน

หลักเกณฑ์การขอสมรสพระราชทาน

การขอให้ทรงพระราชทานประกอบพิธีสมรสให้นั้น เรียกว่า การขอพระราชทานน้ำสังข์ โดยมี 2 รูปแบบด้วยกัน คือ

1. แบบเป็นทางการ
2. แบบส่วนพระองค์ ที่เรียกกันว่า น้ำสังข์ข้างที่

สำหรับหลักเกณฑ์การพระราชทานนั้น ส่วนใหญ่มักจะขึ้นอยู่กับหลักเกณฑ์เหล่านี้คือ

  1. พระราชทานให้แก่ผู้ที่ทรงรู้จัก และคุ้นเคย
  2. ทรงรู้จักบิดา และมารดา ของผู้ขอพระราชทาน
  3. ผู้บังคับบัญชา เป็นผู้ขอพระราชทานให้ ในกรณีที่เป็นตำรวจ ทหาร หรือพลเรือน ที่ไม่อยู่ในหลักเกณฑ์ตามข้อ 1 และข้อ 2
  4. ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานเป็นกรณีพิเศษ 

ผู้ขอพระราชทานต้องทำหนังสือยื่นต่อสำนักราชเลขาธิการ เพื่อขอให้นำความกราบบังคมทูลพระกรุณา พร้อมทั้งแนบวันเดือนปีเกิดของคู่สมรส และสถานที่ติดต่อมาด้วย ระเบียบปฏิบัติในงานสมรสซึ่งทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ประกอบพิธีพระราชทาน

ขั้นตอนการขอสมรสพระราชทาน

หลังจากที่คู่บ่าวสาวได้พิจารณาแล้วว่า สามารถเข้าขอรับการสมรสพระราชทาน ได้ ก็ถึงขั้นตอนที่ต้องเตรียมเอกสารและเรียนรู้กฎเกณฑ์ต่างๆเพื่อขอสมรสพระราชทาน
ซึ่งเมื่อมีส่วนเกี่ยวข้องกับราชสำนักแล้ว ก็คงต้องมีขั้นตอนที่ค่อนข้างเคร่งครัดและซับซ้อนอยู่สักหน่อย แต่หากคุณปฏิบัติตามขั้นตอนดังต่อไปนี้แล้ว รับรองว่าคุณจะผ่านงานนี้ไปได้อย่างราบรื่นค่ะ
การขอสมรสพระราชทาน ให้ถูกต้องตามลำดับขั้นตอน ควรรู้ หลักเกณฑ์การขอสมรสพระราชทาน ตามแบบราชสำนักดังนี้

สรุปลำดับขั้นตอนการขอ  "สมรสพระราชทาน"

1. เขียนคำร้อง
โดยขอแบบฟอร์มคำร้อง ได้ที่ "กองราชเลขานุการในพระองค์" ของแต่ละพระองค์ที่คู่บ่าวสาวประสงค์จะได้รับพระราชทาน 
มากรอกรายละเอียด จากนั้นเขียนประวัติของคู่บ่าวสาวและความสัมพันธ์กับเชื้อพระวงศ์ หรือถ้ามีคนในครอบครัวคนใดมีโอกาสได้ถวายงาน ก็ให้เขียนรายละเอียดลงไปด้วยจะเป็นการดี ซึ่งเราสามารถระบุช่วงเวลาที่เราต้องการได้ เป็นต้นว่า ระหว่างปี 2549-2550 จากนั้นให้รอหมายแจ้งกลับจากทางสำนักพระราชวัง

2. ทางสำนักพระราชวังจะแจ้งหมายกำหนดการ วันเวลา และสถานที่ที่จะทำการเข้าเฝ้าฯ
ซึ่งการรอหมายเรียกกลับอาจจะใช้เวลาแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับจำนวนผู้ที่ยื่นเรื่องฯ ในช่วงเวลานั้น รวมถึงความสัมพันธ์ที่มีต่อเชื้อพระวงศ์องค์นั้นๆ ด้วยเช่นกัน

3. แจ้งรายชื่อผู้ติดตามทั้งหมด (บิดา-มารดา และพยานของทั้งสองฝ่าย)
ตามหนังสือระเบียบการแจ้งผู้ติดตาม รวมกันไม่เกิน 8 ท่าน (รวมคู่บ่าว-สาวแล้วเป็น 10 ท่าน)

4. ถ้าต้องการจดทะเบียนสมรสในวันนั้น ให้เตรียมเอกสารตามที่ระบุดังนี้

      -  สำเนาทะเบียนบ้าน และ สำเนาบัตรประจำตัวประชาชน หรือ สำเนาบัตรประจำตัวข้าราชการ คนละ 1 ชุด 
      -  ค่าธรรมเนียม 200 บาท

    นำมามอบให้ทางเจ้าหน้าที่ก่อนวันเข้ารับพระราชทานน้ำสังข์

5. ทางสำนักพระราชวังจะกำหนดวันนัดซ้อม ก่อนวันเข้าเฝ้าฯ

6. นัดซ้อมอีกครั้งในวันจริงพร้อมกันทั้งหมด (คู่บ่าว-สาว และผู้ติดตาม หรือสักขีพยาน)
ซึ่งทาง สำนักพระราชวังจะนัดให้ไปถึงก่อนฤกษ์ประมาณ 3 ชั่วโมง และจะมีเจ้าหน้าที่คอยกำกับบอกข้อบกพร่องที่ควรแก้ไขอีกครั้ง ไม่ต้องกังวลเรื่องรายละเอียดว่าเราต้องทำอะไรบ้าง และจะทำอย่างไรในตอนเข้าเฝ้าฯ เพราะจะมีเจ้าหน้าที่คอยกำกับให้เป็นช่วงๆ

7. การแต่งกาย

ชาย:  ถ้าเป็นข้าราชการให้แต่งเครื่องแบบเต็มยศ ถ้าเป็นพลเรือนให้ใช้ชุดราชประแตนพร้อมติดเครื่องหมายเข้าเฝ้าที่คอเสื้อ

หญิง: ใส่ชุดไทยบรมพิมาน (ไม่กำหนดสีหรือชนิดของผ้า) ซึ่งชุดไทยบรมพิมานที่ถูกต้องนั้นจะไม่ผ่าหลังหรือผ่าหน้า เพราะจะไม่สุภาพเวลาก้มกราบและหมอบคลาน ดังนั้นแนะนำให้ช่างเสื้อจับจีบหน้านาง ประมาณ 2 จีบ ซึ่งจะกว้างกำลังดีทำให้เราหมอบกราบได้สะดวก ในวันลองชุดควรลองหมอบกราบและ คลานเข่าด้วย สำหรับเรื่องรองเท้า ไม่อนุญาตให้มีสายคาดหรือสายรัดข้อเท้า ต้องเป็นแบบสวมหุ้มส้นเท่านั้น
เครื่องประดับควรใส่เพียงน้อยชิ้น ไม่ควรเป็นระย้าห้อยตุ้งติ้ง เพราะต้องมีการก้มกราบหลายครั้ง สร้อยหรือตุ้มหูอาจจะพันกันเองหรือพันเส้นผมได้ และจะทำให้แลดูไม่งามนัก

สำหรับผู้ติดตาม 
- ผู้หญิง ให้ใช้ชุดไทยจิตรลดาหรือชุดไทยบรมพิมานก็ได้ สามารถเปลี่ยนสีหรือชนิดผ้าได้
- ผู้ชาย  ยึดตามเครื่องแบบของตนเอง

8. แบบผมของผู้หญิงควรเป็นทรงที่เรียบร้อย ไม่รุงรังและไม่ฉีดสเปรย์ใส่ผมมากเกินไปจนเหนียวเหนอะหนะเพราะอาจทำให้มีปัญหาในการทัดใบมะตูมได้

9. เตรียมพานดอกไม้ ธูปเทียน สำหรับวันที่เข้าเฝ้าฯ หรือในวันจริงให้พร้อม
หากเกรงว่าจะไม่ถูกต้องตามประเพณีก็สามารถให้ทางพระราชวังเตรียมให้ได้ โดยให้ไปติดต่อแจ้งความจำนงและชำระเงินไว้ล่วงหน้า เมื่อถึงเวลาเข้าเฝ้าฯ ทางเจ้าหน้าที่จะเป็นคนจัดการนำมาวางไว้ให้ที่โต๊ะ

10. เมื่อเสร็จพิธีในส่วนคู่ของเราแล้วก็สามารถกลับได้เลย ไม่ต้องรอให้ทำพิธีจนครบทุกคู่ (ปกติวันที่ทรงพระราชทานน้ำสังข์จะมีประมาณ 6-8 คู่ ทางสำนักพระราชวังจะเป็นคนกำหนดแจ้งลำดับก่อนหลังมาให้อีกครั้ง)
 

ข้อมูลจากหนังสือ “รวมเรื่องและข้อปฏิบัติเกี่ยวกับ ราชสำนัก”

ตัวอย่างการขอสมรสพระราชทาน หมอเต้ & หมอหมู
 

พิธีสมรสพระราชทาน "น้ำสังข์ข้างที่"
The Royal Thai Traditional Wedding Ceremony

พิธีสมรสพระราชทาน "น้ำสังข์ข้างที่"
พันตรีเภสัชกรหญิง ประมรรัตน์ รัตนวดีชัยกุล และ พันโทนายแพทย์ กิจจา จำปาศรี
วันศุกร์ที่ 10 สิงหาคม 2555 ณ อาคารชัยพัฒนา วังสวนจิตรลดา
ด้วยความซาบซึ้งในพระมหากรุณาธิคุณของสมเด็จพระเทพรัตน์ฯ ขอพระองค์ทรงพระเจริญฯ 

เอกสารที่ต้องจัดเตรียมเพื่อส่งคำขอที่วังสวนจิตรลดา

1. ข้อมูลผู้ขอพระราชทานพระมหากรุณาให้ทรงประกอบพิธีสมรสพระราชทาน >> ดาวน์โหลดไฟล์ที่นี่
    
2. ตัวอย่างคำขอจากต้นสังกัด (หมอเต้ & หมอหมู) >>  ดูตัวอย่างคำขอคลิ๊กที่นี่
3. คำขอจากต้นสังกัด >> ดาวน์โหลดคำขอคลิ๊กที่นี่ 
4. คำขอจากบ่าวสาวทำเอง >> ดาวน์โหลดคำขอคลิ๊กที่นี่
5. ระเบียบปฎิบัติสมรสพระราชทาน "น้ำสังข์ข้างที่" >> ดูระเบียบปฏิบัติที่นี่
6. หนังสือรับรองการทำงานของบ่าวสาว (ออกโดยที่ทำงานของบ่าวสาว เพื่อรับรองว่าทำงานอยู่ ณ ที่นั้นๆจริง)
7. บัตรประจำตัวประชาชน / ข้าราชการ
    

ตัวอย่างเอกสารสำคัญ

1. หนังสือนัดวันรับน้ำสังข์ >> ดูตัวอย่างหนังสือที่นี่
2. รายชื่อคู่บ่าวสาววันรับน้ำสังข์ >> ดูตัวอย่างที่นี่
3. พระราชทาน CD ภาพวันพิธี >> ดูตัวอย่างที่นี่

ตัวอย่าง การ์ดแต่งงาน / งานฉลองสมรสพระราชทาน 

แบบที่ 1  การ์ดแต่งงาน หมอเต้ & หมอหมู  

แบบที่ 2  การ์ดแต่งงาน มาร์กี้-ป๊อก

แบบที่ 3  การ์ดงานแต่งโค้ชอ๊อต
 

ภาษาไทย	ภาษาอังกฤษ

แบบที่ 4  การ์ดแต่งงาน สมรสพระราชทาน คุณปิยะนันท์ โชติกุลธนชัย - คุณณัฐพงศ์ ชินธเนศ

แบบที่ 5   การ์ดแต่งงาน สมรสพระราชทาน คุณภราดร ศรีชาพันธุ์ - คุณนาตาลี เกลโบวา

แบบที่ 6    การ์ดแต่งงาน สมรสพระราชทาน เมี่ยง-อติมา ธนเสนีวัฒน์ & เรืออากาศเอก อำมฤต สันตกุล

ที่มา :  หนังสือ “รวมเรื่องและข้อปฏิบัติเกี่ยวกับ ราชสำนัก”

พิธีสมรสพระราชทาน "น้ำสังข์ข้างที่"
พันตรีเภสัชกรหญิง ประมรรัตน์ รัตนวดีชัยกุล และ พันโทนายแพทย์ กิจจา จำปาศรี